بازگشایی پرونده یک قتل بعد از ۱۲۷ سال: چه کسی شاه را کشت؟

بازگشایی پرونده یک قتل بعد از ۱۲۷ سال: چه کسی شاه را کشت؟

رسانه قطبنما: نمایشگاه روایت قتل ناصرالدین شاه از ۲۵ تیر در مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان گشایش یافت و برای نخستین‌بار از ۳۸ کتیبه مقبره ناصرالدین شاه قاجار که واقعه قتل او را به زبان شعر روایت می‌کند، رونمایی شد. این آثار از موزه آستان حضرت عبدالعظیم(ع) در ری به امانت گرفته شده است. نمایشگاه روایت قتل ناصرالدین شاه در عمارت چادرخانه کاخ گلستان دایر است و علاقه‌مندان می‌توانند تا ۹ مردادماه از آن بازدید کنند.

آفرین امامی، مدیر مجموعه ثبت جهانی کاخ گلستان، در گفت‌وگو با ایرنا درباره برگزاری نمایشگاه روایت قتل ناصرالدین شاه گفت: «اشیا فرهنگی و تاریخی مانند کلمات و جملات کتاب هستند، وقتی کنار هم می‌نشینند روایت و قصه‌ای را برای بازدیدکنندگان تعریف می‌کنند که محال است آن را فراموش کنند.»

 امامی افزود: «در تلاش هستیم که نمایشگاه‌ها از رویدادهای شی‌محور به سمت روایت‌محور حرکت کند، بنابراین در این رویداد تازه، قصه‌هایی که در طول تاریخ در کاخ گلستان اتفاق افتاده است، بازنمایی می‌شود. نمایشگاه روایت قتل ناصرالدین شاه از زمانی کلید خورد که از موزه آستان حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) در شهرری بازدید کردم، آنجا متوجه شدم میان مجموعه کاخ گلستان و موزه آستان‌ از نظر اشیا تاریخی که نگهداری می‌شود و محتوایی که در معرض نمایش است با توجهی که در دوره قاجار به ری می‌شده است، قرابت خاصی وجود دارد.»

وی گفت: «با اجرای نمایشگاه‌ها و توضیح روایت‌هایی مشترک میان کاخ گلستان و موزه آستان حضرت عبدالعظیم(ع) می‌توانیم مخاطبان بیشتری جذب کنیم و به این بهانه بسیاری از آثاری را که فرصت نمایش نداشته‌اند در معرض نمایش بگذاریم.»

امامی بیان کرد: «در این نمایشگاه حدود ۴۰ کتیبه خوشنویسی مطلا مربوط به روایت قتل شاه قاجار است و برای نخستین بار مجموعه‌ای کامل از آن‌ها در کاخ گلستان به نمایش گذاشته شده است، برای تکمیل این روایت آثار مرتبطی که در گنجینه میراث جهانی بود را در این نمایشگاه چیدمان کردیم؛ از جمله دستمال خونی که روی زخم شاه مضروب قرار گرفته، صندلی که تا آخر روی آن نشسته بوده و قرآن‌هایی که بر سر مزار شاه مقتول استفاده می‌شده است.»

محمدرضا بهزادی، دبیر اجرایی و علمی نمایشگاه روایت قتل ناصرالدین شاه، هم گفت: «این کتیبه‌ها مجموعه‌ای بسیار بی‌نظیر از صنعت قطاعی یا قطاعی‌سازی، از زیرمجموعه های هنر خوشنویسی است که دوره صفوی و قاجار رواج داشته و مطرح بوده است.»

وی افزود: «مجموعه کتیبه‌های قتل ناصرالدین شاه در اصل ۴۶ قطعه و از آثار بی‌نظیر و ارزشمند قطاعی در کشور است و در آن، شعری از شمس‌المعالی سید علی حکیم معیری در چگونگی ترور و قتل شاه به کار رفته است. این کتیبه‌ها به خط محمدمهدی بن حسن شریف شیرازی است که به سبک نستعلیق‌های دوره صفوی کتابت شده است.»

بهزادی گفت: «ناصرالدین شاه روز ۱۷ ذی القعده ۱۳۱۳ هجری قمری (۱۲ اردیبهشت ۱۲۷۵شمسی) در حرم حضرت عبدالعظیم (ع) ترور شد، جسد او را به کاخ گلستان آوردند و در تالار برلیان قرار دادند، پس از آن که مراسم تغسیل و تدفین انجام شد، جسد در یک صندوق حلبی بزرگ در یکی از بخش‌های تکیه دولت که به دیر بزرگ مشهور است به مدت یک سال امانت گذاشته شد. تقریبا یک سال پس از آنکه مکانی بین حرم عبدالعظیم (ع) و امامزاده حمزه موسی بن جعفر(ع)طراحی شد، جسد از کاخ گلستان تشییع و به حرم منتقل و همان جا دفن شد و ۴ سال پس از ترور (حدود ۱۳۱۷ قمری) این مجموعه کتیبه را در اطراف مقبره ناصرالدین شاه نصب کردند.» 

اخبار گردشگری را در «رسانه قطبنما» بخوانید. 

مطالب مرتبط