رسانه قطبنما: رسانه فوربز (Forbes) به رسم هر سال، فهرست ۱۰۰ رهبر برتر و تاثیر‌گذار صنعت گردشگری خاورمیانه در سال ۲۰۲۴ میلادی را منتشر کرد. این ۱۰۰ نفر نماینده ۹ کشور منطقه یعنی امارات متحده عربی، عربستان، قطر، مصر، عمان، اردن، مراکش، کویت و بحرین هستند و همانند سال گذشته هیچ مدیری از شرکت‌ها و کسب‌وکارهای ایرانی در این لیست دیده نمی‌شود. در این لیست نام دو ایرانی‌الاصل، به نام‌های «امیر گلبرگ»، معاون ارشد بخش خاورمیانه و آفریقا مجموعه هتل‌های مینور (Minor) و «فریبرز وصالی»، مدیرعامل شرکت گردشگری و هتلداری عمان (OHTC)، در این فهرست به‌چشم می‌خورد که هر دو در فهرست سال ۲۰۲۳ میلادی نیز حضور داشتند و جایگاه‌شان نسبت به سال گذشته میلادی چند پله بهبود یافته است.
به‌گزارش «رسانه قطبنما»، اگرچه سهم زنان از لیست رهبران برتر گردشگری خاورمیانه ۲۰۲۴ فوربز نیز نسبت به سال گذشته میلادی افزایش یافته است و نام ۹ رهبر زن در این لیست دیده می‌شود اما سهم زنان از این فهرست ۱۰۰ تایی همچنان کمتر از ۱۰ درصد است. رهبران اماراتی، سعودی و مصری نیز بیشترین سهم را در این فهرست صدتایی دارند که نشان‌دهنده رشد روزافزون صنعت گردشگری این کشورها در عرصه جهانی است.
در فهرست برترین رهبران گردشگری خاورمیانه ۲۰۲۴ میلادی فوربز، ۵۴ نفر از امارات، ۱۹ نفر از عربستان، ۹ نفر از مصر، ۴ نفر از عمان و ۴ نفر از اردن حضور دارند. همچنین بخش هتلداری نیز با ۵۰ رهبر برتر، بیشترین سهم را به‌خود اختصاص داده است. شرکت‌های هواپیمایی و توسعه گردشگری به ترتیب با ۱۷ و ۱۱ نفر در رتبههای بعدی قرار دارند.
نشریه فوربز هرسال لیستی از تاثیرگذارترین رهبران صنعت گردشگری خاورمیانه در سراسر اکوسیستم گردشگری منطقه را منتشر می‌کند. در تهیه این لیست تنها مدیرانی سنجیده می‌شوند که در منطقه «منا» (منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا) مشغول به فعالیت هستند. همچنین، رهبران منتخب براساس فاکتورهایی مثل اندازه کسب‌وکار، میزان درآمد، ارزش سرمایه‌گذاری‌ها، میزان دارایی، تعداد اتاق‌های هتل، دستاوردها، تجربه، میزان نفوذ و غیره انتخاب و رتبه‌بندی می‌شود.
قدرت‌نمایی رهبران اماراتی در گردشگری خاورمیانه
همانند فهرست سال ۲۰۲۳ میلادی، احمد بن سعید آل مکتوم، رئیس و مدیر عامل شرکت هواپیمایی امارات، صدرنشین فهرست ۱۰۰ رهبر برتر گردشگری خاورمیانه در سال ۲۰۲۴ است. فهد حمیدالدین، مدیرعامل سازمان گردشگری عربستان، و هلال سعید الماری، مدیر ارشد سازمان اقتصادی و توسعه گردشگری دبی، نیز در رتبههای دوم و سوم قرار دارند.
قرارگرفتن ۳ رهبر اماراتی در بین ۵ رتبه اول این فهرست، نشان از افزایش قدرت نفوذ رهبران گردشگری امارات در منطقه خاورمیانه دارد و نقش رهبران گردشگری امارات در توسعه صنعت گردشگری این کشور و جذب میلیون‌ها گردشگر به این کشور کوچک حوزه خلیج‌فارس را پررنگ‌تر می‌کند.
احمد بن سعید آل مکتوم، که در جایگاه اول این فهرست قرار دارد، در سال ۱۹۸۵ میلادی رئیس اداره هوانوردی مدنی دبی شد. در همان سال، شرکت هواپیمایی امارات تنها با دو فروند هواپیما تاسیس شد و آل مکتوم ریاست این شرکت هواپیمایی را نیز برعهده گرفت. امروزه شرکت هواپیمایی امارات بزرگ‌ترین ناوگان بوئینگ ۷۷۷ و ایرباس A۳۸۰ در جهان را دارد و تا دسامبر ۲۰۲۳ میلادی، ناوگانی متشکل از ۲۶۰ هواپیمای این شرکت به ۱۴۳ مقصد جهانی پرواز می‌کنند. آل مکتوم همچنین رئیس فرودگاه‌های دبی و سازمان مناطق اقتصادی دبی است و چندین نقش دیگر نیز در دولت دبی بر عهده دارد.
نام هلال سعید الماری، مدیر ارشد سازمان اقتصادی و توسعه گردشگری دبی، که در رتبه سوم فهرست برترین رهبران گردشگری ۲۰۲۴ خاورمیانه قرار دارد، چند سالی است که همیشه بین ۵ رتبه اول این فهرست به چشم می‌خورد.
سازمان اقتصادی و توسعه گردشگری دبی مرجع برنامه‌ریزی، توسعه و بازاریابی بخش‌های تجاری و گردشگری دبی است. دبی در سال ۲۰۲۳ میلادی میزبان ۱۷.۱۵ میلیون گردشگر بین‌المللی بود که بسیار بیشتر از آمار سال ۲۰۱۹ میلادی است. الماری همچنین رئیس بازار مالی دبی، عضو شورای اجرایی دبی و مدیرکل مرکز تجارت جهانی دبی است.
جایگاه پنجم این فهرست نیز به صالح محمد الجزیری اختصاص دارد. الجزیری که از سال ۲۰۲۲ میلادی سمت مدیر ارشد بخش گردشگری سازمان فرهنگ و گردشگری ابوظبی را برعهده دارد، تلاش‌های زیادی برای پیشرفت اکوسیستم گردشگری و فرهنگی ابوظبی انجام داده است. او که بیش از ۲۰ سال تجربه کار در صنعت سفر را دارد، پیش از این در اداره توسعه گردشگری عجمان و هلدینگ مرآس (Meraas) مشغول به کار بوده است. امروزه سازمان فرهنگ و گردشگری ابوظبی، به غیر از دفتر مرکزی خود، ۱۵ دفتر بین‌المللی در ۲۵ کشور جهان از جمله فرانسه، آلمان، ایتالیا، هند و چین دارد. شهر ابوظبی در سال ۲۰۲۳ میلادی، میزبان ۲۴ میلیون گردشگر بود.
نکته جالب توجه در این گزارش آن است که ۸۲ درصد از رتبههای این فهرست به ۳ کشور امارات، عربستان و مصر اختصاص دارد؛ از ۱۰۰ نفر حاضر در این فهرست ۵۴ نفر از امارات، ۱۹ نفر از عربستان و ۹ نفر از مصر هستند. ملیت ۹ نفر از ۱۰ نفر اول این فهرست نیز اماراتی، عربستانی و قطری است و تنها یک مدیر با ملیت آمریکایی در بین ۱۰ نفر اول قرار دارد. همچنین نام هیچ زنی در بین ۱۰ مدیر برتر گردشگری خاورمیانه به چشم نمی‌خورد و نخستین رتبه زنان در این فهرست، از رتبه ۱۴ در سال ۲۰۲۳ میلادی به رتبه ۱۶ در سال ۲۰۲۴ میلادی تنزل یافته است.
فهرست ۱۰ رهبر برتر گردشگری خاورمیانه در سال ۲۰۲۴ میلادی به شرح زیر است:
۱. احمد بن سعید آل مکتوم (Ahmed bin Saeed Al Maktoum)، رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل هواپیمایی امارات
۲. فهد حمیدالدین (Fahd Hamidaddin)، مدیرعامل سازمان گردشگری عربستان (STA)
۳. هلال سعید الماری (Helal Saeed Almarri)، مدیر ارشد سازمان اقتصادی و توسعه گردشگری دبی
۴. بدر محمد آل میر (Badr Mohammed Al Meer)، مدیرعامل گروه هواپیمایی قطر ایرویز
۵. صالح محمد الجزیری (Saleh Mohamed Al Geziry)، مدیر ارشد بخش گردشگری سازمان فرهنگ و گردشگری ابوظبی
۶. محمد المغلوث (Mohammed Almaghlouth)، مدیرعامل هلدینگ مدیریت حمل‌ونقل هوایی ماتارات (MATARAT) در عربستان سعودی
۷. هشام القاسم (Hashem Al Qassim)، مدیرعامل گروه مدیریت املاک واصل (Wasl Asset Management Group) در دبی
۸. حمید مطر الظهری (Humaid Matar Al Dhaheri)، مدیرعامل مرکز همایش‌های ملی ابوظبی (ADNEC) در ابوظبی
۹. جری اینزریلو (Jerry Inzerillo)، مدیر عامل گروه کمپانی دیره (Diriyah Company)
۱۰. محمد عبدالله الذابی (Mohamed Abdalla Al Zaabi)، مدیرعامل شرکت مدیریت مقصد میرال (Miral)، ابوظبی
همانطور که پیش از این اشاره کردیم، در فهرست مدیران برتر گردشگری خاورمیانه ۲۰۲۴ میلادی نشریه فوربز نام هیچ‌یک از مدیران اکوسیستم گردشگری ایران به چشم نمی‌خورد. تنها افراد ایرانی حاضر در این لیست، دو ایرانی‌الاصل به‌نام‌های امیر گلبرگ و فریبرز وصالی، هستند که نامشان در فهرست سال ۲۰۲۳ میلادی رسانه فوربز نیز قرار داشت.
امیر گلبرگ، در سال ۲۰۲۳ میلادی جایگاه ۴۶ را تصاحب کرده بود، اما در گزارش ۱۰۰ رهبر برتر گردشگری خاورمیانه در سال ۲۰۲۴ میلادی به رتبه ۴۲ ارتقا پیدا کرده است. گلبرگ که دانمارکی‌تبار است، معاون ارشد بخش خاورمیانه و آفریقا در هتل‌های مینور (Minor) است و از سال ۲۰۲۱ میلادی در این سمت در گروه هتل‌های مینور فعالیت می‌کند. گروه هتل‌های زنجیره‌ای مینور بیش از ۵۳۰ هتل، ریزورت و اقامتگاه در شش قاره دارد.
جایگاه فریبرز وصالی نیز از رتبه ۹۶ در سال ۲۰۲۳ میلادی به رتبه ۸۱ در سال ۲۰۲۴ میلادی ارتقا پیدا کرده است. وصالی که استرالیایی‌تبار است، در حال حاضر مدیرعامل شرکت گردشگری هتل‌های عمان (OHTC) است.
برترین رهبران زن گردشگری خاورمیانه در سال ۲۰۲۴ میلادی
در فهرست برترین رهبران گردشگری خاورمیانه در سال ۲۰۲۴ میلادی، نام ۹ زن به چشم می‌خورد؛ این آمار در سال ۲۰۲۳ میلادی ۶ نفر بود. ۷ نفر از این زنان ملیت اماراتی و عربستانی و دو نفر نیز ملیت هلندی و ایتالیایی دارند.
فهرست رهبران زن برتر گردشگری خاورمیانه در سال ۲۰۲۴ میلادی عبارت است از:
- جایگاه ۱۶: النا سورلینی (Elena Sorlini)، مدیرعامل فرودگاه ابوظبی
- جایگاه ۳۲: حبیبه لاکلالچ (Habiba Laklalech)، مدیر ارشد سازمان فرودگاه‌های مراکش
- جایگاه ۵۵: بسمه المیمن (Basmah Al-Mayman)، مدیر منطقه‌ای خاورمیانه در سازمان جهانی گردشگری (UNWTO)
- جایگاه ۵۷: عبیر العکل (Abeer Al Akel)، سرپرست مدیرعامل العلا (The Royal Commission for AlUla) در عربستان
- جایگاه ۶۲: شیخه آل کعبی (Shaikha Al Kaabi)، مدیرعامل هتل ارث ابوظبی (Erth Abu Dhabi)
- جایگاه ۶۴: مارلوس نیپنبرگ (Marloes Knippenberg)، مدیرعامل شرکت مهمان‌نوازی کرتن (Kerten Hospitality) در عربستان
- جایگاه ۶۸: آلیسون گرینل (Alison Grinnell)، مدیرعامل هلدینگ مهمان‌نوازی راس الخیمه (RAK Hospitality Holding)
- جایگاه ۷۴: نادیا زال (Nadia Zaal)، موسس و مدیرعامل گروه املاک «Zaya and Abwab» در امارات
- جایگاه ۹۴: حنین السبایی (Hanin Alsubaie)، موسس و مدیر عامل پلتفرم رزرو اقامتگاه دارنت (Darnet) در عربستان
پیش‌بینی رشد گردشگری خاورمیانه در سال ۲۰۲۴ میلادی
کارشناسان رسانه فوربز معتقدند کشورهای منطقه خاورمیانه به‌دلیل موقعیت جغرافیایی و غنای تاریخی و فرهنگی، هم گردشگران و هم سرمایه‌گذاران را به‌خود جذب می‌کنند. گزارش سازمان گردشگری سازمان ملل (UN Tourism) نیز موید این نظریه است؛ طبق گزارش این سازمان بین‌المللی، تعداد گردشگران خاورمیانه در سال ۲۰۲۳ میلادی از سطح قبل از همه‌گیری کرونا عبور کرد و تعداد گردشگران بین‌المللی این منطقه در مقایسه با سال ۲۰۱۹ میلادی افزایش ۲۲ درصدی داشت. همچنین طبق گزارش انجمن بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی (IATA)، خطوط هوایی خاورمیانه در سال ۲۰۲۳ میلادی نسبت به سال ۲۰۲۲ میلادی شاهد رشد ۳۳.۳ درصد ترافیک هوایی بود.
برخی مقاصد منطقه خاورمیانه مثل عربستان، امارات، مصر و قطر نیز در سال ۲۰۲۳ میلادی شاهد رشد فوق‌العاده‌ای در صنعت گردشگری خود بودند. تعداد گردشگران بین‌المللی عربستان در سال ۲۰۲۳ میلادی در مقایسه با سال ۲۰۱۹ میلادی ۵۶ درصد رشد داشت و گردشگران بین‌المللی در سال گذشته میلادی حدود ۳۷ میلیارد دلار در این کشور خرج کردند. دبی نیز در سال ۲۰۲۳ میلادی میزبان بیش از ۱۷ میلیون گردشگر بین‌المللی بود. همچنین در سال گذشته میلادی مصر ۱۴.۹ میلیون گردشگر و قطر ۴ میلیون گردشگر جذب کردند.
اخبار گردشگری را در «رسانه قطبنما» بخوانید.
