رسانه قطبنما: وقتی استیو جابز روی صحنه رفت تا آیفون را به جهان معرفی کند، همه فکر میکردند دیگر فاتحه موتورولا و بلکبری خوانده شده، اما کمتر کسی به این فکر میکرد یا اصلا میتوانست تصور کند که قرار است چه بلایی سر کل جهان بیاید!
حالا که به آن روزها نگاه میکنیم، ظهور فناوریهایی مثل اینترنت یا رونمایی از اولین گوشیهای هوشمند، یک خبر بسیار بد برای بسیاری از برندها و شرکتهایی بود که نمیتوانستند همگام با ظهور تکنولوژیهای جدید در عصر موبایل و اینترنت حرکت کنند. در نهایت آنها، مثل گروه توماس کوک (Thomas Cook) که یکی از قدیمیترین و بزرگترین شرکتهای فعال در حوزه گردشگری و مهماننوازی با بیش از یک قرن سابقه فعالیت بود، ورشکست شدند و از صحنه رقابت کنار رفتند و همزمان، بازیگران جدید پا به عرصه رقابت گذاشتند.
آیا تاریخ درحال تکرار شدن است؟ به نظر میرسد، بله! این روزها ظهور فناوری جدید چتبات ChatGPT، که از نخستین روزهای سال ۲۰۲۳ میلادی به یک ترند داغ تبدیل شده است، درست مثل لحظه تولد اینترنت یا رونمایی از اولین گوشی هوشمند، هیجانانگیز و سرنوشتساز است. دوباره همان اتفاق در شرف وقوع است؛ اگر پا به پای این تکنولوژی حرکت نکنید ممکن است مجبور شوید با کسبوکارتان خداحافظی کنید!
چتبات ChatGPT یا چت جی پی تی، یک چت بات مبتنی بر هوش مصنوعی مولد یا Generative AI و گفتگومحور است که در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۲ میلادی عرضه شد. این چتبات، از خانواده مدلهای زبان بزرگ (LLM) است که با مقادیر انبوهی از دادهها، آموزش داده شده و به سوالات متنی شما، پاسخی انسانی میدهد. چتبات ChatGPT، تنها یکی از کاربردهای هوش مصنوعی مولد یا Gen AI است. اما منظور از هوش مصنوعی مولد چیست؟
هوش مصنوعی مولد چیست؟
بر اساس تعریف وبسایت «Mckinsey»، هوش مصنوعی مولد یا Generative AI، یک فناوری است که از مدلهای یادگیری عمیق، برای ایجاد محتواهای جدید اعم از تصویر، متن، ویدیو و غیره استفاده میکند. به زبانی ساده، کاربران هر آنچه در نظر دارند را در قالب کلمات به یک ابزار مولد مبتنی بر هوش مصنوعی میدهند و این ابزار در عرض چند ثانیه یک خروجی ارائه میدهد، گویی که یک انسان آن را ساخته است!
هوش مصنوعی مولد بهسرعت در حال گسترش است و همهچیز در آستانه یک تحول اساسی قرار گرفته؛ تا جایی که کمتر کسی جرات میکند دم از پیشبینی آینده صنعت گردشگری بزند. حال برای اینکه بتوانیم چشماندازی از آینده صنعت سفر با هوشمصنوعی داشته باشیم باید به این سوالات پاسخ دهیم:
۱. کدام بخشهای صنعت سفر سریعتر تحت تاثیر هوش مصنوعی مولد (Gen AI) قرار میگیرند؟
۲. در بلند مدت، این تاثیرات چقدر میتواند بزرگ باشد؟
نقطه آغاز تغییرات Gen AI در صنعت سفر
اخیرا وبیناری با عنوان «هوش مصنوعی مولد: چالشها و فرصتهای صنعت گردشگری» با حضور رفعت علی (Rafat Ali)، مدیرعامل و بنیانگذار Skift، ست بورکو (Seth Borko)، مدیر تحقیقات اسکیفت، و جاستین داوز (Justin Dawes)، گزارشگر فناوری سفر اسکیفت، برگزار شد. در این وبینار، نتایج تحقیقات اخیر رسانه اسکیفت اعلام شد؛ تحقیقاتی که براساس آن، بهرهوری عملیاتی، پشتیبانی مشتری، مدیریت شهرت و در نهایت جستجو، بخشهایی از صنعت سفر هستند که در آینده سریعتر از دیگر بخشهای صنعت تحت تاثیر هوش مصنوعی مولد قرار خواهند گرفت. اما چگونه؟
بهرهوری عملیاتی
اولین بخش صنعت سفر که تحت تاثیر هوش مصنوعی مولد قرار خواهد گرفت، بهرهوری عملیاتی است. استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی برای افزایش بهرهوری عملیاتی، از قبل از تولد چت جیپیتی و هوش مصنوعی مولد، هم معمول بود. بهعنوان مثال، کد دستیار برنامهنویسی GitHub که با نام کوپایلت (Copilot) شناخته میشود، سالهاست به برنامهنویسان کمک میکند تا بهتر و سریعتر کدنویسی کنند. وقتی کاربر قسمتی از کد را مینویسد، این دستیار کدنویس میتوان باقی کد را حدس بزند!
در حال حاضر، هزاران برنامهنویس و توسعهدهنده در سراسر صنعت جهانی سفر مشغول به کارند و میلیاردها دلار دستمزد دریافت میکنند. حالا فکر کنید این ابزار تا چه اندازه میتواند روی بهرهوری این قشر تاثیرگذار باشد.این، تنها یک نمونه کوچک از تاثیر هوش مصنوعی بر کارایی و بهرهوری عملیاتی است. کارشناسان بر این باورند که با توجه به نگرانیهای حقوقی و حفظ حریم خصوصی، در ابتدا استفاده از هوش مصنوعی مولد برای افزایش بهرهوری، بیشتر در بخشهای درونشرکتی نمود پیدا خواهد کرد تا بخشهایی که با مسافر در ارتباط است. بهطور مثال، چتباتهای امروزی ممکن است پاسخهای نادرست به مشتری بدهد و شرکتها را به دردسر بیندازند. اما با گذشت زمان و توسعه بیشتر ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی مولد، میتوان امیدوار بود که بسیاری از کارها توسط این بازیکن جدید انجام شود و بهرهوری، تا حد زیادی افزایش پیدا کند.
خدمات مشتری
بخش دوم صنعت سفر که به احتمال زیاد سریعتر تحت تاثیر هوش مصنوعی مولد قرار خواهد گرفت، پشتیبانی مشتری است. امروزه، استفاده از چتباتها برای پاسخگویی به مشتریان و پشتیبانی بسیار رایج است اما چتبات ChatGPT بسیار هوشمندتر از چتباتهای موجود است و میتواند سطح پاسخگویی به مشتری را بسیار بالا ببرد.
مدیریت شهرت و اعتبار
مدیریت شهرت و بررسی نظرات مسافران و درک احساسات آنها با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی، سومین بخش این پازل بزرگ است که بهسرعت تحت تاثیر هوش مصنوعی مولد از جمله چت جی پی تی قرار خواهد گرفت تا شرکتها، هدفمندتر به احساسات مشتریان پاسخ دهند و بتوانند شرایط را سریعتر تحلیل کنند.
از سوی دیگر، هوش مصنوعی میتواند مانع از بروز بحران شود. اگر نگاهی به بحران شرکت هواپیمایی ساوتوست (Southwest) در اوایل سال ۲۰۲۳ میلادی بیندازید، خواهید دید که اگر نظارت درستی وجود داشت، شاید میشد جلوی این بحران را گرفت. این شرکت هواپیمایی در ژانویه ۲۰۲۳ میلادی، بیش از ۱۶ هزار پرواز خود را به دلیل نقص فنی لغو کرد. بعدها این شرکت عنوان کرد که اشتباه در سیستم برنامهریزی شیفت کارکنان، دلیل بروز چنین حادثهای بوده است؛ حادثهای که تاثیر بسیار مخربی بر وجهه این شرکت هواپیمایی گذاشت و مسافران بسیاری را ناراضی کرد و کار این شرکت هواپیمایی کهنهکار، به کنگره کشید!
از صنعت هواپیمایی گرفته تا هتلها و رستورانها، اگر در زمان مناسب و بهموقع احساسات مشتریان را تجزیه و تحلیل کنند و خدمات مشتری مناسبی ارائه دهند، میتوانند جلوی وقوع بسیاری از بحرانها را بگیرند. اما تجزیهوتحلیل این حجم از داده، قطعا از عهده انسان خارج است و اینجا است که هوش مصنوعی مولد به کمک میآید.
جستجو و برنامهریزی سفر
اما در دراز مدت، بیشترین تاثیر هوش مصنوعی مولد مربوط به بخش جستجو است. چگونگی کشف مقصد، کشف پروازها، کشف هتلها و کشف کارهایی که در مقصد میتوان انجام داد، از میان هزاران گزینه موجود، با کمک ChatGPT متحول خواهد شد و بهجای پیشنهادهای همیشگی، میتوان در قالب یک گفتگوی جذاب و انسانی، بسیار سریعتر به نتایجی متفاوتتر رسید. دیگر نیازی به استفاده از فیلترهای مختلف نیست و مسافر میتواند نیاز خود را در قالب جملاتی ساده بیان و در کوتاهترین زمان ممکن، پاسخ خود را دریافت کند.
تصور کنید به جای صرف ساعتها و روزها زمان، برای پیدا کردن گزینه مناسب از میان دهها و صدها صفحه و بالا و پایین کردن فیلترهای آژانس های مسافرتی آنلاین و موتورهای جستجو، تنها این عبارت را تایپ کنید: «من بهدنبال یک هتل خانوادگی زیر ۵۰۰ یورو در منطقه مرکزی شهر بارسلونا هستم» و در عرض چند ثانیه بهترین گزینهها پیش روی شما خواهد بود!
انقلاب در جستجوی سفر با توسعه Gen AI
حالا که میدانیم کدام بخشها سریعتر تحت تاثیر هوش مصنوعی مولد قرار خواهد گرفت، این سوال مطرح میشود که این تاثیر در کدام بخشها بیشتر خواهد بود و موجب ایجاد فرصتهای بیشتری خواهد شد؟
به باور کارشناسان اسکیفت، بخش جستجوی سفر، شامل الهامبخشی و برنامهریزی سفر، بیشترین میزان تاثیرپذیری هوش مصنوعی مولد را خواهد داشت و فرصتهای زیادی برای کار در این حوزه به وجود خواهد آمد؛ بنابراین، در آینده نزدیک شاهد سرمایهگذاری کلان در این حوزه خواهیم بود.
بسیاری از استارتاپها و برندهای بزرگ مسافرتی مثل اکسپدیا (Expedia)، از همین حالا شروع به کار در این حوزه کردهاند. بهطور مثال، این شرکت در حال توسعه پلاگینی مبتنی بر چتبات ChatGPT است که به مسافران در برنامهریزی سفر و رزرو سفر کمک میکند. استارتاپ سفر Tripnotes نیز که یک برنامهریز سفر است، درحال استفاده از دادههای خود و چتبات چت جیپیتی است تا به مسافران برای یافتن مقاصد مناسب کمک کند.
آیا هوش مصنوعی مولد محدود به چتبات ChatGPT است؟
اگر فکر میکنید که جریان هوش مصنوعی مولد تنها به چتبات ChatGPT ختم میشود، سخت در اشتباهید! خوشبختانه عموم مردم که اغلب چیز زیادی از فناوری نمیدانند، بهلطف چتبات ChatGPT بهسرعت با هوش مصنوعی مولد آشنا شدهاند. در واقع، چتباتهایی مثل ChatGPT، سهلالوصولترین کاربرد این فناوری است که نظر جهانیان را به خود جلب کرده و به رونق این فناوری منجر شده است.
اما استفاده از هوش مصنوعی مولد تنها به توسعه چتباتها محدود نمیشود. بهطور مثال، برخی استارتاپها مانند هتلتک (Hotel Tech)، هماکنون در نرمافزارهای عملیاتی خود از هوش مصنوعی مولد استفاده میکنند. این فناوری به مسئول پذیرش هتل کمک میکند پیامهایی را که دریافت میکند، بر اساس کلمات کلیدی اولویتبندی کند و بهینهترین پاسخ را ارائه دهد.
آیا مردم از این فناوری استقبال خواهند کرد؟
پذیرش فناوریهای جدید برای همه آسان نیست؛ اما آیا این موضوع درباره هوش مصنوع مولد و بهویژه چت جی پی تی صدق میکند؟ باید بگوییم که این فناوری تنها در آغاز راهی طولانی است و هنوز آنقدر پخته نشده است اما بیایید نگاهی به تجربههای پیشین مواجهه با فناوری بندازیم:
وقتی گوگل پا به زندگیمان گذاشت کمکم همه شروع به کار کردن با این فناوری جذاب کردیم. حتما خودتان یا نسلهای قبل از شما اولین تجربه جستجو در گوگل را به یاد دارند که به بنبست خورد؛ اما به مرور زمان یاد گرفتیم چطور از این ابزار فناوریمحور جدید استفاده کنیم. حالا برای رسیدن به پاسخ سوالمان، ساعتها جستجو و صفحات مختلف را بررسی میکنیم.
از نظر تئوری، کارکردن با چتباتهایی مثل ChatGPT باید خیلی آسانتر باشد؛ شما مثل یک آدم معمولی از او سوال میپرسید و او به سوال شما، با زبانی انسانی پاسخ میدهد، درست مثل اینکه با یک انسان صحبت میکنید. از سوی دیگر، این چتبات خودش زحمت همه جستجوها را کشیده و شما دیگر نیازی به جستجو میان انبوه صفحات و یا بالا و پایینکردن دهها فیلتر مختلف در سایتهایی مثل Booking.com برای یافتن یک گزینه مناسب ندارید. البته همانطور که گفتیم این فناوری هنوز در ابتدای راه است و مانع بزرگی مثل جلب اعتماد مردم را بر سر راه دارد. در نهایت، به نظر میرسد با توسعه این فناوری، عموم مردم استقبال زیادی از آن خواهند داشت؛ چرا که کاربری بسیاری آسانی دارد.
هوش مصنوعی مولد تازه در ابتدای راه است و به نظر کارشناسان، هنوز چالشهای زیادی بر سر راه توسعه این فناوری جدید و ورود آن به صنعت گردشگری وجود دارد. با این همه و با وجود همه موانع، این فناوری آنقدر قدرتمند و جذاب است که نمیتوان جلوی رشد آن را گرفت؛ تا جایی که این روزها تفریح اهالی سیلیکون ولی، طراحی اپلیکیشنهای مبتنی بر هوش مصنوعی مولد است تا کارها را به شیوهای نو انجام دهند.
پیشنهاد «رسانه قطبنما»: