قطب‌نما: بر اساس برآوردهای اولیه UNWTO، تعداد گردشگران بین‌المللی (بازدیدکنندگان با یک شب اقامت) در سال ۲۰۲۱ هنوز ۷۲ درصد کمتر از سال قبل از همه‌گیری (۲۰۱۹) بوده است. این در حالی است که سال ۲۰۲۰ که بدترین سال گردشگری به شمار می‌آید، میزان گردشگران بین‌المللی ۷۳ درصد نسبت به سال قبل از آن کاهش داشت. طبق گزارش جدید UNWTO، نرخ واکسیناسیون، همراه با کاهش محدودیت‌های سفر، به افزایش تقاضای متوقف‌شده سفرها کمک بسزایی کرده و سفرهای بین‌المللی در نیمه دوم سال ۲۰۲۱، ۶۲ درصد کمتر از مدت مشابه در سال ۲۰۱۹ بوده است. این در حالی است که تأثیرات شیوع سویه اومیکرون و افرایش مبتلایان، هنوز به‌طور کامل دیده نشده است.
بهبود آهسته و ناهموار در نقاط مختلف جهان
سرعت بهبود صنعت گردشگری در سراسر جهان به‌دلیل تفاوت محدودیت‌های سفر، نرخ واکسیناسیون و اعتماد مسافران، آهسته و ناهموار بود. قاره‌های اروپا و آمریکا در سال ۲۰۲۱ در مقایسه با سال ۲۰۲۰ بهترین نتایج را از آن خود کرده‌اند. نرخ بهبود در این دو منطقه به‌ترتیب ۱۹ و ۱۷ درصد افزایش داشته، اما همچنان ۶۳ درصد کمتر از میزان قبل از همه‌گیری کرونا رشد داشته‌اند. طبق این گزارش، کارائیب از جمله مناطقی بوده که بهترین عملکرد را ثبت کرده است؛ ۶۳ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۰ و ۳۷ درصد کمتر از ۲۰۱۹. از سوی دیگر جنوب اروپا با ۵۷ درصد و آمریکای مرکزی با ۵۴ درصد رشد نسبت به سال ۲۰۲۰، از روند بهبود قابل‌توجهی برخوردار بودند. با اینهمه این دو منطقه به‌ترتیب ۵۴ و ۵۶ درصد کمتر نسبت به سال ۲۰۱۹ مسافران ورودی پذیرفته‌اند. در این میان در سال ۲۰۲۱، آمریکای شمالی با ۱۷ درصد و اروپای شرقی و مرکزی با ۱۸ درصد رشد از وضعیت خود در سال ۲۰۲۰ پیشی گرفتند. در همین حال، آفریقا در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۲۰ با افزایش ۱۲ درصدی مسافران ورودی روبه‌رو بوده، البته این رقم هنوز ۷۴ درصد کمتر از سال ۲۰۱۹ است. در خاورمیانه نیز تعداد مسافران ورودی در مقایسه با سال ۲۰۲۰، حدود ۲۴ درصد و نسبت به سال ۲۰۱۹، حدود ۷۹ درصد کاهش داشته است. در آسیا و اقیانوسیه نیز مسافران ورودی ۶۵ درصد کمتر از سال ۲۰۲۰ و ۹۴ درصد کمتر از سال ۲۰۱۹ بوده است.
افزایش اندک سهم گردشگری در اقتصاد
سهم گردشگری در اقتصاد سال ۲۰۲۱ (نقش در GDP)، تقریبا ۱.۹ تریلیون دلار تخمین زده شده است؛ این در حالی است که در سال ۲۰۲۰ این سهم ۱.۶ تریلیون دلار و قبل از همه‌گیری کرونا، ۳.۵ تریلیون دلار بود. پیش‌بینی می‌شود درآمد حاصل از گردشگری بین‌المللی در سال ۲۰۲۱ از ۷۰۰ میلیارد دلار فراتر رفته باشد که نسبت به سال ۲۰۲۰ به‌دلیل هزینه‌های بیشتر در هر سفر، بهبودی ناچیزی به شمار می‌آید و هنوز بسیار کمتر از ۱.۷ تریلیون دلار ثبت‌شده در سال ۲۰۱۹ است. همچنین پیش‌بینی می‌شود که میانگین درآمد از هر مسافر در سال ۲۰۲۱ به ۱۵۰۰ دلار برسد که از ۱۳۰۰ دلار آمریکا در سال ۲۰۲۰ بیشتر است. این عوامل به‌دلیل پس‌انداز بسیار و اقامت طولانی‌مدت مسافران و همچنین افزایش هزینه‌های حمل‌و‌نقل و اقامت است.
چشم‌انداز سال ۲۰۲۲
طبق آخرین بررسی کارشناسان UNWTO، حدود ۶۱ درصد از متخصصان گردشگری چشم‌انداز بهتری را برای سال ۲۰۲۲ پیش‌بینی می‌کنند. ۵۸ درصد از کارشناسان انتظار دارند در سال ۲۰۲۲، به‌ویژه در ۳ ماه سوم سال، صنعت گردشگری به‌طور قابل‌توجهی با بازگشت مسافران روبه‌رو شود. ۶۴ درصد آن‌ها نیز معتقدند تعداد مسافران بین‌المللی در سال ۲۰۲۴ یا پس از آن به میزان سال ۲۰۱۹ بازمی‌گردد. از سوی دیگر، شاخص اطمینان UNWTO نشان می‌دهد از ژانویه تا آپریل ۲۰۲۲ (دی ۱۴۰۰ تا فروردین ۱۴۰۱) کاهشی جزئی در سفرها شاهد خواهیم بود. اما به‌طور کلی، واکسیناسیون سریع و گسترده و به‌دنبال آن لغو محدودیت‌های سفر، هماهنگی بیشتر و اطلاعات واضح‌تر در مورد پروتکل‌های سفر، عوامل اصلی بهبود گردشگری توسط کارشناسان شناسایی شده است. برای بهبود موثر گردشگری بین‌المللی، سناریوهای UNWTO نشان می‌دهد میزان گردشگران بین‌المللی می‌تواند ۳۰ تا ۷۸ درصد در مقایسه با سال ۲۰۲۱ رشد داشته باشد؛ با این حال، این میزان هنوز ۵۰ تا ۶۳ درصد کمتر از قبل از همه‌گیری است. سازمان جهانی گردشگری پیش‌بینی می‌کند که شیوع سویه اومیکرون و افزایش اخیر تعداد مبتلایان، روند بهبود صنعت را مختل می‌کند و این مسئله تا اوایل سال ۲۰۲۲ ادامه خواهد داشت؛ چراکه برخی کشورها، ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های سفر را برای برخی بازارها مجدداً اعمال می‌کنند. در عین حال، نرخ واکسیناسیون نیز در سراسر جهان ناهموار است و بسیاری از مقاصد هنوز مرزهای خود را کامل بازگشایی نکرده‌اند. با این حال، بهبود مداوم گردشگری در بسیاری از بازارها، عمدتا در اروپا و آمریکا، همراه با گسترش واکسیناسیون و لغو محدودیت‌های سفر، می‌تواند به بازگرداندن اعتماد مصرف‌کننده و تسریع بهبود گردشگری بین‌المللی در سال ۲۰۲۲ کمک کند. براساس این گزارش، در حالی که گردشگری بین‌المللی رو به بهبود حرکت می‌کند، گردشگری داخلی نیز همچنان در بسیاری از مقاصد، به‌ویژه بازارهای داخلی بزرگ، روند بازیابی را ادامه می‌دهد. به‌گفته کارشناسان، گردشگری داخلی و سفرهای نزدیک به خانه و همچنین فعالیت‌های تفریحی در فضای باز، طبیعت‌گردی و گردشگری روستایی از جمله روندهای اصلی سفر هستند که به بهبود گردشگری در سال ۲۰۲۲ ادامه خواهند داد.
